Marc Marquez - Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας του;

O Mat Oxley συζητά με τον Marc Marquez, τον Παγκόσμιο Πρωταθλητή και για φέτος στη μεγάλη κατηγορία και τον μικρότερο σε ηλικία αναβάτη που φτάνει τους 5 Τίτλους, παίρνοντας το σχετικό ρεκόρ από τον Valentino Rossi.

Ποιο είναι, λοιπόν, το μυστικό της επιτυχίας του;

Κείμενο Mat Oxley - μετάφραση Νίκος Μπλούνας / φωτογραφίες αρχείου

Αναδημοσίευση από το περιοδικό MOTOGP WORLD Τεύχος Νο95 (Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2018)

Έχουν περάσει τρία χρόνια απ’ όταν το MotoGP άλλαξε στα ενιαία ηλεκτρονικά και στα ελαστικά της Michelin. Τι σημαίνει αυτό για εσένα; Σε ανάγκασε να οδηγείς πιο γλυκά τη μοτοσυκλέτα σου;

MM: Ναι, είναι αλήθεια ότι αυτά τα τρία χρόνια η μεγαλύτερη αλλαγή ήταν τα ελαστικά της Michelin, μιας και άλλαξαν εντελώς την ισορροπία της μοτοσυκλέτας. Αν θυμάσαι, στα τέλη του 2015 όταν όλοι τα δοκιμάζαμε, είχαμε πολλές πτώσεις επειδή με τις ρυθμίσεις που είχαμε για τα Bridgestone, η ισορροπία της μοτοσυκλέτας ήταν τελείως διαφορετική απ’ αυτή που χρειάζονταν τα Michelin. Το μπροστινό της Bridgestone ήταν πολύ καλό, ενώ το πίσω δεν είχε πρόσφυση. Με την Michelin ήταν ακριβώς το αντίθετο. Επομένως, πρώτα προσαρμόσαμε τις μοτοσυκλέτες και το στυλ μας. Όλα άλλαξαν κι όταν ήρθαν οι αλλαγές στο software. Μέχρι τότε, μπορούσες να χρησιμοποιήσεις τα ηλεκτρονικά για να είσαι γρήγορος και τώρα είναι το αντίθετο: όσο πιο λίγα ηλεκτρονικά χρησιμοποιείς, τόσο πιο γρήγορος είσαι, μιας και το software δουλεύει με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Με το εργοστασιακό software μπορούσες να εμπιστευτείς απολύτως τα ηλεκτρονικά και να δουλέψεις με όποιον τρόπο ήθελες, χρησιμοποιώντας τα ηλεκτρονικά για να είσαι γρήγορος. Τώρα είναι το αντίθετο: πρέπει να μην εξαρτάσαι τόσο σε αυτά και να είσαι όσο πιο ομαλός γίνεται, ώστε να μην πηγαίνεις ενάντια στα ηλεκτρονικά.

Σ’ αρέσει ν’ αγωνίζεσαι με λιγότερα ηλεκτρονικά κι επομένως είσαι εσύ και όχι η ECU;

MM: Ναι, για μένα όσο πιο λίγο παρεμβαίνουν τα ηλεκτρονικά, τόσο το καλύτερο. Έτσι όλα είναι περισσότερο στο σώμα σου, στο χέρι σου, σ’ εσένα. Ήταν όμως και πολύ ωραίο όταν δούλεψα με καλά ηλεκτρονικά. Το software που έχουμε τώρα δεν είναι άσχημο, αλλά τότε ήταν καλό που είχαμε στη διάθεσή μας πιο εξελιγμένα ηλεκτρονικά, μιας και μπορούσαμε να συγκεντρωθούμε σε άλλα πράγματα: άνοιγες τέρμα το γκάζι και προσπαθούσες για το καλύτερο. Ήταν πιο εύκολα τότε.

Σ’ έχουμε δει να σώζεις πολλές πτώσεις από το μπροστινό της Michelin. Μπορείς να μας πεις περισσότερα για το πώς το κάνεις; Ξέρουμε ότι χρησιμοποιείς αγκώνες και γόνατα, αλλά χρησιμοποιείς και τη θέση του σώματός σου αλλά και το γκάζι, ώστε να αποφορτίσεις κάπως το μπροστινό ελαστικό;

MM: Πολλοί με ρωτάνε το ίδιο, ακόμα και μέσα από την ομάδα! Πώς το κάνεις; Είναι κάτι που απλά συμβαίνει. Χάνω το μπροστινό κι αυτό που κάνω είναι να πιέζω αμέσως κάτω με τον αγκώνα. Μετά εξαρτάται από την περίπτωση: κάποιες φορές ανοίγω το γκάζι, κάποιες το κλείνω και περιμένω. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να το κατανοήσεις. Εξαρτάται κι από ποιο ελαστικό έχω. Αν χάσω το μπροστά με ένα πολύ σκληρό ελαστικό, τότε θα πέσω. Με ένα πιο μαλακό μπορώ να γλυτώσω την πτώση. Για παράδειγμα στην Jerez έπεσα τρεις φορές στα ελεύθερα και στο ζέσταμα, επειδή το μπροστινό ελαστικό ήταν πολύ, πάρα πολύ σκληρό αλλά αυτό ήταν το καλύτερο για τον Αγώνα. Όταν χάνεις το μπροστινό με το σκληρό, όλα συμβαίνουν πολύ γρήγορα!

Έχεις περισσότερη ταχύτητα τώρα απ’ ότι στα χρόνια της Bridgestone κι έχεις αλλάξει το πώς παίρνεις τις στροφές ως εκ τούτου;

MM: Όχι. Είναι αλήθεια ότι με τα Michelin χρησιμοποιείς περισσότερο την πρόσφυση του πίσω ελαστικού, ενώ με τα Bridgestone χρησιμοποιούσες περισσότερο την μπροστά και φρέναρες πολύ, πολύ, πάρα πολύ βαθιά. Με τα Michelin φρενάρεις λιγότερο μέσα και μετά χρησιμοποιείς την πίσω πρόσφυση στην επιτάχυνση. Η ταχύτητα μέσα στις στροφές όμως είναι περίπου ίδια και με τα δυο ελαστικά. Αλλά όταν χρειαζόταν να σταματήσεις στις στροφές με τα Bridgestone, το κατάφερνες. Και όταν θέλεις να επιταχύνεις, με τα Michelin άνοιγες το γκάζι και χρησιμοποιούσες όλη την πρόσφυση.

Πώς στρίβεις τη μοτοσυκλέτα τώρα; κι αυτό επειδή το μπροστινό της Bridgestone σε βοηθούσε να στρίψεις. Χρησιμοποιείς το πίσω φρένο ή το γκάζι;

MM: Έγκειται περισσότερο στις αλλαγές στη γεωμετρία της μοτοσυκλέτας. Όταν περάσαμε στα Michelin, δοκίμασα πολλά πράγματα: άλλαξα το στυλ μου, χρησιμοποιούσα πιο πολύ το πίσω φρένο, άνοιγα λίγο πιο νωρίς το γκάζι, κρατούσα λιγότερη ταχύτητα στις στροφές, ή δοκίμαζα με περισσότερη. Αλλά τίποτα δεν δούλεψε μέχρι που αλλάξαμε τη γεωμετρία. Τώρα φορτίζουμε περισσότερο το μπροστινό κι αυτό αφήνει πιο ελεύθερο το πίσω μέρος της μοτοσυκλέτας. Εγώ νοιώθω άνετα έτσι, αλλά μπορεί κάποιοι άλλοι οδηγοί της Honda να κάνουν το αντίθετο. Πάντως με περισσότερο βάρος στο μπροστινό μέρος, μπορώ κι ανοίγω νωρίτερα το γκάζι κι αυτό επειδή η μοτοσυκλέτα είναι περισσότερο έτοιμη.

Πώς γίνεται με λιγότερο βάρος στο πίσω μέρος της μοτοσυκλέτας να στρίβεις πιο εύκολα τη μοτοσυκλέτα;

MM: Το θέμα με τα Bridgestone ήταν ότι χρησιμοποιούσαμε περισσότερο βάρος στο πίσω μέρος κι αυτό επειδή το πίσω μέρος της μοτοσυκλέτας γλιστρούσε πολύ τόσο στις εισόδους, όσο και στις εξόδους των στροφών. Με τα Michelin το ξεχνάς κάπως αυτό, μιας και η πρόσφυση στο πίσω μέρος είναι πολύ, πάρα πολύ καλή κι έτσι μπορείς να πιέσεις με το πίσω ελαστικό και να δουλέψεις με το μπροστά. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που προτιμώ το σκληρό μπροστινό ελαστικό για τον Αγώνα.

Πόσο καλό είναι το τωρινό traction control; Υπάρχουν φορές που έχουμε δει το πίσω ελαστικό να βγάζει καπνούς. Το κάνεις αυτό με τον δεξί σου καρπό;

MM: Ναι, τώρα είναι πολύ περισσότερο στο χέρι σου απ’ ότι παλιά. Όπως είπα, πριν τα ενιαία ηλεκτρονικά, χρησιμοποιούσαμε το traction control πολύ περισσότερο για να αποτρέπουμε τα γλιστρήματα. Τώρα ο έλεγχος περνά περισσότερο στο χέρι σου. Επιπλέον, το πίσω ελαστικό της Michelin σπινάρει διαφορετικά απ’ ότι αυτό της Bridgestone. Για να πας γρήγορα, πρέπει ν’ αφήσεις το Michelin να σπινάρει λίγο επειδή κι έτσι η μοτοσυκλέτα έχει πρόσφυση. Αλλά αν το παρακάνεις, έρχεται ο καπνός! Επομένως πρέπει να βρεις το δικό σου συμβιβασμό, χωρίς το traction control, μιας και το TC βοηθά λιγότερο τώρα.

Μίλησέ μας για τον έλεγχο του φρένου του κινητήρα, μιας και δεν γλιστράς τόσο πολύ στα φρένα όπως παλιά...

MM: Κι αυτό επειδή τα Michelin ελαστικά πίσω έχουν καλύτερη πρόσφυση. Έτσι είναι πιο δύσκολο να γλιστρήσεις με το πίσω κι αν έρθει το γλίστρημα αυτό είναι πιο απότομο. Αν λοιπόν γλιστρήσω στην είσοδο μιας στροφής, είναι πιο εύκολο να χάσω τη γραμμή στην κορυφή της.

Ένα από τα δυνατά σου σημεία, είναι ότι προσαρμόζεσαι εύκολα σε όλες τις συνθήκες. Θυμάμαι στον πρώτο σου Αγώνα στη βροχή στη μεγάλη κατηγορία, ήταν στο Le Mans το 2013 και ήσουν ο πιο γρήγορος στην πίστα μετά από 8 γύρους. Πώς είναι δυνατόν;

MM: Νομίζω ότι ο βασικός λόγος είναι η προπόνηση με motocross που κάνω. Στο motocross είσαι στην ίδια πίστα και «γυρίζεις» ανελλιπώς, συνέχεια στην ίδια πίστα, αλλά κάθε γύρος που κάνεις είναι διαφορετικός και πρέπει να προσαρμοστείς. Το πρωί ίσως είναι βρεγμένα κάτω και να έχεις περισσότερη πρόσφυση. Μετά, αργότερα μέσα στην ημέρα, θα έχεις λιγότερη. Είναι το ίδιο με την προπόνηση στο χώμα: κάθε φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Θα έσωζες τόσες πτώσεις, αν δεν έκανες προπόνηση στο χώμα;

MM: Όχι, δεν νομίζω. Ξεκίνησα να οδηγώ μοτοσυκλέτες στο χώμα και να κάνω motocross όταν ήμουν 5. Στο χώμα και στο motocross, μπορεί να σώσεις 3-4 πτώσεις στο γύρο. Κι αν πέσεις δεν υπάρχει πρόβλημα, μιας και σηκώνεις τη μοτοσυκλέτα και συνεχίζεις. Μετά βρίσκεις το όριο.

Πόσες διαφορετικές τεχνικές οδήγησης χρησιμοποιείς, ανάλογα με τη στροφή, την πρόσφυση κτλ;

MM: Ναι, σε κάποιες στροφές το καλύτερο είναι να φρενάρεις πάρα πολύ βαθιά, μετά να σταματήσεις τη μοτοσυκλέτα και να ξεκινήσεις. Σε άλλες προσπαθείς να έχεις περισσότερη ταχύτητα μέσα στη στροφή. Εξαρτάται και από τα ελαστικά. Για παράδειγμα, στο Le Mans ήμουν επιθετικός όλο το Σ/Κ κι αυτό επειδή τα ελαστικά δεν έχαναν σε απόδοση μετά από μερικούς γύρους. Αλλού όμως, όπως στο Mugello, αμέσως με το που έβλεπα τα διαθέσιμα ελαστικά, καταλάβαινα ότι το μπροστινό παραήταν μαλακό κι έτσι δεν θα μπορούσα να πιέσω όσο δυνατά θα ήθελα. Γι’ αυτό και το στυλ μου δεν ήταν το ίδιο όπως στο Le Mans, μιας και τα ελαστικά δεν θα το άντεχαν.

Πίσω στις ημέρες των Bridgestone, οι ομάδες και οι οδηγοί ήξεραν λίγο-πολύ τι να περιμένουν κάθε Σ/Κ. Τώρα όμως είναι διαφορετικά...

MM: Γι’ αυτό ακριβώς όλα είναι περισσότερο εξισορροπημένα τώρα, μιας και ο καθένας μπορεί να βρει τις καλύτερες ρυθμίσεις για τα διαθέσιμα ελαστικά κι έτσι ένα Σ/Κ τα πράγματα να είναι καλά για κάποιον κατασκευαστή κι ένα άλλο Σ/Κ να είναι καλά για άλλον. Με τα Bridgestone ξέραμε ότι θα έχουμε το μεσαίο μπροστά και το μαλακό πίσω κι όλοι είχαν τα ίδια ελαστικά. Τώρα έχουμε πολλές επιλογές. Όπως στην Jerez, που κάποιοι διάλεξαν το μαλακό πίσω, κάποιοι έβαλαν το μεσαίο και άλλοι το σκληρό και όλοι ήταν γρήγοροι! Αυτό είναι ένα από τα καλά με τα Michelin.

Σου αρέσει το γεγονός ότι η επιλογή των ελαστικών είναι πιο δύσκολη τώρα κι επομένως μπορείς να χρησιμοποιήσεις το μυαλό και την ικανότητά σου για να κάνεις τη διαφορά;

MM: Η δουλειά με τα Bridgestone ήταν πιο εύκολη, αλλά το καλό με τα Michelin είναι ότι μπορεί ένα ελαστικό να σου σώσει το Σ/Κ. Ίσως δυσκολεύεσαι με τη μοτοσυκλέτα κτλ, αλλά προτού νευριάσεις πρέπει να κατανοήσεις όλες τις επιλογές των ελαστικών. Διότι αν έχεις πρόβλημα, ίσως να βρεις μια άλλη επιλογή και η μοτοσυκλέτα σου να δουλεύει πολύ καλύτερα.

Πολλοί είναι τόσο καλοί σε κάτι, ώστε όταν έρθει η ώρα ν’ αντιδράσουν τα πάντα φαίνεται ότι κινούνται σε αργή κίνηση γι’ αυτούς! Συμβαίνει το ίδιο και μ’ εσένα και σώζεις την πτώση λίγο πριν αρχίσει το γλίστρημα;

MM: Ναι, το καταλαβαίνω. Κάποιες φορές συμβαίνει, αλλά όχι πάντα. Στον Αγώνα είμαι πολύ πιο συγκεντρωμένος, απ’ ότι στα ελεύθερα. Φυσικά κι εκεί είσαι συγκεντρωμένος και προσπαθείς να είσαι γρήγορος, αλλά οδηγάς τη μοτοσυκλέτα κι έχεις στο μυαλό σου το set-up: πρέπει να φτιάξουμε αυτό ή πρέπει να δοκιμάσουμε το άλλο... και ξεχνάς την είσοδο της στροφής ή κάτι άλλο. Αλλά την Κυριακή το μόνο που σκέφτεσαι είναι να είσαι γρήγορος και να μην πέσεις. Δεν σκέφτεσαι καθόλου τις ρυθμίσεις.

Οπότε, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι όταν είσαι στην πίστα είναι σαν να μην οδηγάς τη μοτοσυκλέτα; Σαν να συμβαίνει ό,τι συμβαίνει με το υποσυνείδητό σου;

MM: Ναι, πάντα! Πάντα η αίσθησή μου είναι φυσική. Νομίζω ότι το ίδιο είναι για όλους. Με ρωτάνε πώς φρενάρω με το πίσω ή με το μπροστά, πώς κατεβάζω ταχύτητες, πώς σηκώνω τη μοτοσυκλέτα... αλλά όλα έρχονται φυσικά! Απλά το κάνεις!

Πριν από αρκετά χρόνια, ο Ayrton Senna είχε μια εξωσωματική εμπειρία όταν οδηγούσε ταχύτερα από ποτέ στο Monaco, ενώ την ίδια εμπειρία είχε ο Wayne Rainey όταν κέρδιζε το GP στην Suzuka. Είχες ποτέ κάποια παρόμοια εμπειρία;

MM: Όχι, δεν μου έχει συμβεί κάτι τέτοιο, αλλά θα μου άρεσε γιατί είναι ωραίο! Αλλά όχι, δεν μου έχει συμβεί. Πάντα είμαι εγώ μέσα στο κράνος.